Taboes

Ze vliegen aan alle kanten om je oren: de taboes. Sommigen worden ermee doodgegooid, anderen de mond gesnoerd of op een andere manier het eeuwige zwijgen opgelegd.
Wat zeg je? De 21e eeuw een open samenleving zonder taboes? Democratisch? Kom nou. Kijk eens goed om je heen, alleen al op TV en allerhande andere media zie ik dag in dag uit het een na de andere taboe voorbijflitsen. Ik hoor ze doordrammen over taboes uit vervlogen tijden, ze doorzagen over nieuw op te werpen taboes, en lees met stijgende verbazing hoezeer de meest onbenullige taboes mensen anno 2017 nog steeds dagelijks in de greep houden. Terwijl dat wat taboe zou moeten zijn in mijn ogen: jezelf en anderen mentaal, fysiek of anderszins beschadigen, steeds minder taboe wordt. De puber uit de 60er jaren in mij kan dat nog steeds niet bevatten. Dat hebben we toch gehad? We hebben onze lessen toch wel geleerd na 2 wereldoorlogen? Dacht ik. Maar nee hoor, achter de schermen heersen nog steeds de taboes uit oude tijden over ons leven van alle dag. Met een dubbele agenda; de goddelijk anarchistische uit het verleden en de libertijns gedemocratiseerde van vandaag de dag. Niet alleen in de rest van het aardse huis & tuin. Ook in die van ons [Nederlands - laag bij de grondse] zelf.
'Dat komt door ons onbewuste, automatisch associërende en ervarende systeem 1', zegt Daniel Kahneman in zijn boek 'Ons feilbare denken', 'die is ons bewuste, weloverwogen analyserende, zelfkritisch terugblikkende systeem 2 te vlug af'. Hij noemt dat gemakshalve systeem 1 en 2, een personificatie van ons onbewuste en bewuste zelf [p. 36].
Oftewel, in mijn woorden: het uitwerkprogramma van ons kinderlijk afstemmende - door omgevingsfactoren en ons genetisch collectief onbewuste - makkelijk beïnvloedbare zelf, en het aanstuurprogramma van ons volwassen rationele, zelf-kritische zelf.
Volgens Kahneman is ons bewuste systeem nogal lui. Ik geloof daar niets van. Ik denk dat we te bang zijn voor de gevolgen als ons bewuste systeem [2] in aanvaring komt met het, door historisch gecultiveerde reacties beïnvloede, onbewuste systeem [1] en/of de familie-maatschappelijke omgeving. Het heeft namelijk nogal wat homeostatische consequenties [homeostase is zelfregulatie. Is intern het fy­sio­lo­gi­sche circuit door onderling op elkaar afgestemde processen in evenwicht houden en extern cultureel zodanig afstemmen dat je in leven kunt blijven]. Ik spreek uit ervaring. Voorbeeld? Okay, daar gaat-ie.

Een van de grote taboes is manipuleren. En vooral, praten over wie hoe manipuleert. Want bijna iedereen doet het in meer of mindere mate, maar bijna iedereen zwijgt erover. Of ontkent het. Manipulatie staat immers voor het toepassen van kunstgrepen om iemand ongemerkt te beïnvloeden of te bedriegen [Van Dale]. Anders is het effect weg.
Behalve iemand als Frank van Marwijk dan, die zegt in zijn gelijknamige boek doodleuk: 'manipuleren kun je leren'. Alsof je dat moet willen, jezelf en anderen zodanig bewerken dat anderen jouw pionnen zijn waarmee je alles kan doen wat je wil. Waarom? Omdat iedereen in de sapiensfamilie het doet? Omdat we dat van baby af aan geleerd hebben? Instinctief. En van mammie en pappie en al die anderen? Om te overleven!? Of omdat anderen en/of jij narcistische een­oog­ko­ning­(in) wil spelen en voelen? Om succes te hebben? Als kind, als ouder, als leerling, als leraar, als werknemer, als werkgever, als medeburger, als [mede]beleidsmaker... Om - al dan niet namens de familie - goddelijk kapitalistische [libertijnen] Macht, Aanzien en Geld te veroveren in die verduiveld manipulatief communis(tis)erende [anarchisten] maatschappij? Om samen met al die andere rattige sapiens de kunst van het konkelen en samenzweren te verstaan, zoals Joep Schrijvers beschreef in zijn 'Hoe word ik een rat'? Aan de [maffiose familie] hand van 'de 48 wetten van de macht' van Robert Greene soms?
Als ik bovengenoemde drie schrijvers mag geloven is manipuleren een ongeschreven cultuur.Een cultuur die je moet leren. Niet alleen om te overleven, maar ook om dat met het grootst mogelijke succes te doen. Dus leer je eerst emotioneel manipuleren als baby en kind [door kindblijvende ouders en anderen te kopiëren], vervolgens komt het rationele manipuleren aan bod [want manipuleren kun je leren - thuis, op school, in de vriendenkring en elders], dan ga je re-pro-actief manipuleren [hoe word ik een rat - in het familie-bedrijf] en als je dat allemaal geleerd hebt ga je als klap op de cultuurpijl planmatig manipuleren [door 48 wetten van de macht toe te passen - in de cultuurpolitieke familie-maatschappij].

Kijk, zoiets vind ik nou interessant. Dat leg ik graag onder de loep. Die oorspronkelijke communicatiemethodes en overlevingstactieken die door deze en gene gekoppeld worden aan argumenten om dit vooral te blijven doen; onder het mom 'natuurlijk'. Zonder zich af te vragen of dat natuurlijke niet erg beschadigend kan zijn of worden. Zonder te [willen] beseffen dat zo een manipulatiecultuur ontstaat die zijn weerga niet kent, met alle kwalijke gevolgen vandien.
Doet me denken aan het onbewuste systeem 1 van Kahneman. Lijkt er verdacht veel op. Ook zo'n ondergronds communicatiesysteem die wel bestaat maar in het dagelijks verkeer in alle toonaarden ontkend wordt. Tenzij het te pas komt als 'intuïtie', 'typisch vrouwelijk of mannelijk' of.... en als zodanig uit de manipulatiehoed getoverd kan worden. Mijn haren gaan daar acuut statisch van overeind staan. Komt door mijn bewuste systeem 2, die komt meteen in actie met kritisch en analytisch denken, empathisch vermogen, impulscontrole en hypothetisch redeneren (als a, dan b). Die wil logica en redelijkheid tegenover onzin en manipulaties zetten. Als aanstuurprogramma dat mijn uitwerkprogramma mag/moet automatiseren. Vraag is alleen of die dat doet, want dat onbewuste systeem is nogal goedgelovig en eigenwijs, volgens Kahneman. Dat gelooft alles wat hem of haar beter uitkomt. En daar heeft hij een punt. Heb ik ook ervaring mee. Ooit geprobeerd een anarchistisch gehiërarchiseerd manipulatie-collectief redelijk aan te sturen of zelfs maar te weerstaan? Zo'n manipulatieve vrouwencultuur, mannencultuur, familiecultuur, bedrijfscultuur of cultuurpolitiek? Ik geef het je te doen. Die hebben immers hun eigen homeostatisch uitwerkprogramma. Op grond van hun eigen familie-historische afstemming. Genetisch collectief onder-bewust natuurlijk, dat spreekt.... stilzwijgend.... de taal van de grootste manipulator. Wie dat is? Tja...., daar praten manipulators niet over. Dat is taboe. Tenzij...

**