U bent hier

4.2.2. Referenda

afbeelding van Elze
Referenda:  Volksstemming. Vormen een belangrijk onderdeel van de politieke be­sluit­vor­ming. Dat is zowel goed voor de be­wust­wording en betrokkenheid van het volk, als een eye­o­pe­ner en grensbewaking voor blik­veld­ver­nauwing en ego­ïs­me­vor­ming van po­li­tie­ke ver­te­gen­woor­di­gers. 
 

Soorten referenda. Referenda zijn of­wel:

  1. raadplegend [door de politiek gevraagd advies bij wetgeving en belangrijke besluitvorming],
  2. raadgevend [door het volk be­ant­woord of ongevraagd advies],
  3. inventariserend [door de politiek gepeilde voorkeuren van het volk]
  4. verzoekend [door het volk verzochte maatregelen].

Verplichte referenda. Bij wets­wij­zi­gin­gen en belangrijke be­sluit­vor­ming inzake

  1. machtsoverdracht,
  2. vre­de en veiligheid thuis en elders,
  3. privacy,
  4. informatieve zaken,
  5. educatieve zaken,
  6. wetenschappelijke zaken,
  7. eco­no­mi­sche zaken,
  8. sociale zaken.

Referenda zijn niet bin­dend. Wel geven zij een belangrijke indicatie waar de­mo­cra­tisch, op niet – of zo min mo­ge­lijk - be­scha­di­gen­de wijze re­ke­ning mee moet worden gehouden. Argument om re­ferenda niet bindend te ver­kla­ren is dat het volk is te beschouwen als een on­vol­was­sen kind dat soms zeer zin­ni­ge dingen kan zeggen en ad­vi­se­ren en soms beter inzicht en overzicht heeft dan de ou­ders, maar [nog] niet altijd het overzicht of de ken­nis in huis heeft - of zin heeft - om tot een af­ge­wo­gen oor­deel of ver­zoek te komen, dat, ook op lan­ge­re ter­mijn, boven zijn of haar eigen belangen uit­stijgt. Het is de taak van politici om, als een ver­ant­woord ouder, alle be­lan­gen, in­clu­sief die van dier en na­tuur, af te we­gen en tot een zichzelf en an­de­ren niet beschadigde conclusie te komen en te­ge­lijkertijd niet in con­flict te komen met zijn of haar ei­gen intrinsieke motivatie en extrinsieke pre­sen­ta­tie. Omdat, net als ou­ders en andere volwassenen, ook politici – om wat voor reden dan ook - al­leen kort­zich­tige belangen kun­nen [blij­ven] dienen, kan iedere bur­ger, alleen of samen met anderen naar het Politiek Recht stap­pen voor een advies of uitspraak [zie Politiek Recht].

Referenda procedures.

  1. Referenda worden, waar nodig, 1x per kwar­taal af­ge­no­men, steeds op de eerste dinsdag van het nieu­we kwar­taal.
  2. Referenda worden zo­veel mogelijk via internet geregeld.
  3. Referenda moeten waar mogelijk in drie maanden worden afgehandeld. Be­stuur­lij­ke ver­tra­gin­gen / ­ver­tra­gings­tac­tie­ken kunnen bij het Politiek Recht worden aangekaart.
  4. Net als bij de verkiezingen zijn de referenda – om dezelfde reden – verplicht [zie Federaal parlement, punt 5].
  5. Referenda mogen niet volstaan met ja of nee keuzes. Zij moeten op zijn minst altijd de 'geen van alle opties is ac­cep­ta­bel' keuze mogelijkheid bieden. Re­fe­ren­da die hieraan niet voldoen zijn ongeldig.
  6. Referenda worden bij voorkeur in enquetevorm gehouden.
  7. Referenda die aanzetten tot haat en wraak zijn beschadigend en dus niet toe­laat­baar.
  8. Referenda die de bedoeling hebben een bepaalde politieke, economische, educatieve en/of andere cul­tu­re­le groep voor­rang en pri­vileges [en dus macht] te ge­ven, zetten aan tot een ondemocratische sa­men­le­ving en machts­on­ge­lijk­heid en zijn als zo­danig beschadigend voor de individuele rechten en ver­ant­woor­de­lijk­he­den van ieder mens en dus on­toe­laat­baar.